ТЕХНОЛОГИ ба АЯЛАЛ

Хэдхэн жилийн өмнө аялагчдын хамгийн гол хэрэгсэл газрын зураг, луужин гэх мэт зүйлс байсан бол 21 зуун гарч технологийн эрин зуунд аялагчдын гол хэрэглээ нь тэдний гар утас болж, технологид суурилсан аяллын шинэ салбар TravelTech бизнес модель шинээр мэндлэв.

Технологи аяллын эхлэл …

1989 онд Тим Бернерс-Ли физикийн лабораторид дэлхий даяар мэдээлэл солилцох зорилгоор интернетэд суурилсан гипермедиа (hypermedia) санаачилга болох www буюу World Wide Web хөтчийг зохион бүтээсэн нь орчин үеийн онлайн харилцаа холбоо, худалдааны эхийг тавьжээ. Харин Их Британид 1994 онд зочид буудал аялал захиалгын талаарх мэдээлэл авах зорилготой анхны онлайн каталог travelweb.com нэртэйгээр yahoo.com хайлтын системд бүртгэгдсэн нь орчин цагийн Онлайн трэвел агент (Оnline Travel Agency) үүсэх эхлэл байв. Улмаар Internet Travel Network (www.ITN.com) 1995 онд Америк Сан-Франциско хотоос Лас-Вегас хүртэлх онгоцны билет анх удаагаа www веб хөтчөөр дамжуулан захиалсан нь аяллын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хэрэглэгчдэд ойртуулах хамгийн эхний алхам болсон. 1996 онд өнөө цагийн технологи суурьтай аялал жуулчлалын онлайн зуучлалын үйлчилгээ үзүүлэгч мега платформууд болох болох www.booking.com, www.expedia.com байгуулагдав.

Технологи аялал Монголд …

Харин Монголд XXI зуун гарснаар томоохон аялал жуулчлалын тур оператор, зочид буудлууд өөрсдийн талаарх мэдээлэл солилцох захиалга авах зорилгоор өөрийн өмчлөлийн веб сайттай болох болсон. Гэвч манай орны аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг нэгтгэсэн, хэрэглэгчдийн өргөн хүрээнд хамарч чадсан, шууд захиалга хүлээн авах, төлбөрийн системийг шийдсэн, олон сонголтыг хэрэглэгчдэд харуулж чадсан Онлайн трэвел агент 2016 оныг хүртэл байгаагүй юм. Олон улсад нийтлэг ашиглагддаг tripadvisor, booking, expedia зэрэг платформыг манай томоохон зочид буудлууд 2010 оноос эхлэн хэрэглэгчдэд хүргэх, тэдний худалдан авалтад өртөх үүднээс түлхүү ашигладаг болсон. Иймд манай орны хувьд технологид суурилсан аялал жуулчлалын салбар нь хэрэглээ талдаа ч нийлүүлэгч талдаа ч (TravelTech) шинээр бий болж буй салбар юм.

Манайд онлайн аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн үйлчилгээ зуучлалаар үйл ажиллагаа явуулж буй платформуудад нийтлэг ажиглагдаж буй шийдэх ёстой гол асуудлуудаас чухал гэсэн хоёрыг дурьдая.

1. Бүтээгдэхүүн нэгт – Бүтээгдэхүүн үйлчилгээ нийлүүлж буй мерчант талдаа ажиллах арын талбарыг бэлдэж өгөхгүйгээр зөвхөн хэрэглэгчийн өнцөгөөс технологид шилжсэн мэт харагдаж, үзэг цаасаар нийлүүлэгч талтайгаа гэрээ байгуулаад явах нь үнэнд эс нийцэх. Үүнийг жишвэл: Аялал жуулчлалын үйлчилгээ эрхлэгч нь өөрийн бизнесийн онцлогт тохирсон онлайн борлуулалтын сувгийг тэлж өөрөө бүтээгдэхүүн үйчилгээ нэмж түүнийгээ удирдах, хянах зарчимд суурилсан байх нь хэн хэндээ цаг хугацаа орон зайг хэмнэн орлого ашгийг нэмэх боломж юм.

2. Байгууллагын цахим экосистем – Аялал жуулчлалын байгууллага ялангуяа байрших хэрэгслийн дотоод удирдлагын системтэй уялдах, GDS систем өгөгдлийн дата сантай холбох боломжтой байдлаар гарч болох бэрхшээл, ирээдүйд ирэх боломжуудыг тооцоолсон байхаар анхнаас нь програмчлах ёстой. Олон талд, олон өгөгдлүүдэд холбогдох боломжтой байдлаар бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтээ хийх нь илүү үр дүнтэй бөгөөд аль болох интернет орчин эсвэл технологийн компанийн санал болгож буй бэлэн загвар (template) хэрэглэхээс татгалзах нь ирээдүйгээ харсан зөв шийдвэр болно.

TravelTech – Цаашдын чиг хандлага …

1. Хэрэглэгч хаана байна? Хүн төрөлхтний хөгжлийн аль ч үед хэрэглэгч, нийлүүлэгч, хүн хоорондын хүсэл сонирхлын сүрэг нэгдэл ийм хүчтэйгээр илэрч гарсан тохиолдол байхгүй. Технологийн ачаар энэ зүйлс хил хязгааргүйгээр бидний хамар дор ирчихээд байна. Байгууллагууд, хувь хүн ч мөн ялгаагүй энэхүү зах зээлийн эрэлт нийлүүлэлтэд төвлөрч ажиллах шаардлагатай. 2021 онд www.statista.com сайтын гаргасан судалгаагаар дэлхий дээр нийт 4.7 тэрбум хүн интернет ашиглаж, 4.2 тэрбум хүн сошиал медиаг өдөр тутамдаа хэрэглэдэг гэсэн судалгаа гарчээ. 4,15 тэрбум хүн гар утаснаасаа интернет, сошиал медиа ертөнцтэй холбогдож байна. Тэгвэл онлайн аялал жуулчлалын зах зээл Ковид-19 халдвараас өмнө 2019 онд 756 тэрбум ам.долларын үнэлгээтэй байсан бол энэ тоо 2020, 2021 онд огцом буурсан ч 2025 он гэхэд энэхүү зах зээл тэсрэлт хийж нэг их наяд ам.долларт дөхөж очно гэсэн судалгаа гарчээ. Загас ихтэй нууранд шувууд цугладаг шиг хэрэглэгчид таны гар утас, компьютерын ард байгаа гэдгийг ойлгох шаардлагатай.

2. Хэрэглэгч, нийлүүлэгчдийн дунд байраа эзлэхийн тулд бидэнд 3G интернет байхад л хангалттай. Байгууллагууд ялангуяа аялал жуулчлалын үйлчилгээ үзүүлж буй зочид буудал, амралтын газрууд нь ашиглахад хялбар өөрийн гэсэн цахим дэд бүтцийг бий болгох нь ойрын зорилтуудын нэг зайлшгүй болсон байна. Жишээ нь: Ямар төрлийн дотоод удирдлагын систем ашиглан ямар төрлийн борлуулалтын болон бусад сувгуудтай холбогдох зэрэг байгууллагын стратегийн түвшний шийдвэр гаргалтууд ч энд хамаарна. Цаашдаа байгууллагуудад бага зардлаар илүү их ашигтай ажиллах, тогтвортой менежмент удирдлагатайгаар бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ хүргэх цахим аргачлалд суралцах шаардлагатайгаас гадна үндсэн дэд бүтцийг ойлгож, яаж хэн хэндээ үр өгөөжтэй урт хугацаандаа хамтран ажиллаж болох аргачлалыг байгууллагын төлөвлөгөө зорилгод нийцүүлэх нь чухал юм.

Эцэст нь дүгнэхэд технологи өөрөө минут секундээр өөрчлөгдөж, шинэ зүйлс бий болж байгаа тул соргог байж, туршиж үзэхээс татгалзахгүй байх нь шинэ боломж шинэ орлогын боломжийг үүсгэхийг санах хэрэгтэй. Өнөөдөр олж байгаа бүхэн маргааш олдоно гэсэн үг биш!